TETOVA – QYTET PA MONOGRAFI
Çka se Tetova ka pasur dhe ka pushtetarë e miliarderë, kur dija dhe strategët e bëjnë shtetin?!
Shkruan: Abdulla Mehmeti
TETOVA – QYTET PA MONOGRAFI
“Vaj si qenka bërë Tetova…”
(Sadudin Gjura)
Qyteti i Tetovës me dy universitete, me dhjetëra studiues të zellshëm, njerëz të ditur të shkencë, arsimit dhe kulturës, duhet ta shkruaj monografinë e tij shqiptare*, letërnjoftimin kulturor dhe shkencor, për ta njohur brezat të kaluarën dhe të sotmen, që edhe bota ta ketë në duar pasqyrën reale të tij, të shtrembëruar, falsifikuar e shkelur nga sunduesit e kohës.
Koha është sot, pa pritje e pa vonesë!
“Nën hijen e çadrave laramane kalojnë vera e dimra,
kalojnë vite e dekada, heshtur rrjedh historia,
trashen politika e sundimi, nëntoka kriminale,
nuk bëzan Tetova, ngadalë e përditë i shuhet lavdia.”
Përveç Shkupit, si qendër politike, ekonomike dhe administrative e shqiptarëve në Maqedoninë Veriore, qyteti i Tetovës paraqet një nga qendrat më të rëndësishme të shqiptarëve; gjatë sundimit komunist jugosllav e shndërruar në vatër kryesore të rezistencës kombëtare, ndërsa në periudhën e tranzicionit, pas vitit 1990 u ngrit në qendër politike, kombëtare, kulturore dhe arsimore, jo vetëm e shqiptarëve në Maqedoni, por edhe në rrafshin kombëtar.
Tetova e rezistencës dhe krenarisë, e politikës dhe dijes, qyteti i bëmave të mëdha në tridhjetë vitet e fundit ka pasur dhe ka edhe sot, veprimtarë, dijetarë, shkencëtarë dhe studiues të shumtë, ka institucione dhe autorë që kanë lënë gjurmë me shkrimet e tyre për qytetin, për ngjarje dhe personalitete, të kaluarën dhe të sotmen, secili në mënyrën e tij ka krijuar një sistem vlerash individuale dhe ka lënë gjurmë në jetën dhe historinë e këtij qyteti, për çka u janë mirënjohës banorët vendës dhe të gjithë shqiptarët, do t’u jenë mirënjohës edhe brezat e ardhshëm, por këtij qyteti, si edhe shqiptarëve në Maqedoni u mungon diçka më shumë, u mungon ajo frymë gjigante kombëtare e përbashkimit, e zbehur ndjeshëm në dekadat e fundit nga politika dhe strategjitë e huaja për zhbërjen e qenies shqiptare në këto hapësira.
*Janë botuar më herët disa monografi të qytetit të Tetovës, nga autorë dhe grupe autorësh vendës dhe të huaj, por asnjëherë nuk është shkruar një monografi e këtij qytet nga vetë shqiptarët.
